Staat de traditionele retail op een kantelpunt? Welke transformatie staat de winkelstraat te wachten tegen pakweg 2030? Pertinente vragen, want nieuwe spullen verkopen blijkt niet langer het enige verdienmodel.
Huren en tweedehands laten steeds vaker van zich horen. Denk je zelf aan circulair ondernemen in de retail? Laat je inspireren door de eerstehands ervaringen van Houdini, Boels, Dressr en A.S. Adventure. Spring meteen naar de passage die je wilt lezen:
Houdini Circle: circulariteit is vrijheid
Sinds 2023 vind je in het hart van Stockholm de circulaire winkel Houdini Circle, een concept van sportkledingmerk Houdini. Op de glazen deur prijken zes woorden: Rent, Reuse, Repair, Buy, Try, Subscribe.
“Stap je bij de winkel binnen? Dan kun je ieder item kopen – nieuw of tweedehands. Of je kunt het huren. Eenmalig of met je abonnement.”
Aan het woord is Nelson Coomans. Hij is duurzaamheidscoördinator bij distributeur en agentschap Elements – bekend van Patagonia – en vertegenwoordigt Houdini in België.
“Kijk voorbij de upstream: neem ook
in rekening hoe een product wordt gebruikt.”
_ Nelson Coomans (Elements, Houdini)
“Houdini is een buitensportmerk. Daarom hebben we een sterke affiniteit met de natuur. We focussen daarbij niet alleen op de upstream. Hoe bereiken producten de consument? En hoe worden ze gebruikt? Ook dat houdt ons bezig.”
‘Gebruiken’ vat de evolutie in de consumptiepatronen treffend samen. Van oudsher willen consumenten vooral bezitten. Die focus verschuift deels. Mensen vragen zich steeds vaker af: wat heb ik nodig? Wanneer en hoe vaak? Vervolgens beslissen ze of ze iets nieuws aanschaffen, tweedehands kopen of huren.
“Een jaar na de opening, draait Houdini Circle al break-even”, zegt Nelson. Een veelbelovende start.
In circulaire retail is stilstaan achteruitgaan
Beeld je in:
- ‘stilhangende’ kledij, die onbemind en onaangeroerd in de kast blijft
- de kantmaaier die maar eens per jaar het tuinhuis uitkomt
- inferieure producten van goedkope webshops, die met moeite een tweede gebruiksronde halen
Het doel van circulaire retailmodellen is net om te verzekeren dat producten optimaal worden gebruikt en lang ‘leven’.
“Ben je van plan om een item elke dag te gebruiken? Dan is het logisch dat je dat koopt”, zegt Nelson van Houdini. “Is dat niet het geval? Dan is het handig als je andere opties hebt, zoals huren.”
Boels DIY Rental: altijd zeker van kwaliteit
Ook voor doe-het-zelvers en semiprofessionals blijkt huren een handig alternatief. Christophe Landrieux is accountmanager voor de Benelux bij Boels DIY Rental. Hij verzorgt de relaties met bouwmarkten die Boels-gereedschap en -machines aanbieden voor verhuur. Brico en Gamma zijn de bekendste.
“Wil je je parketvloer opschuren, of je tuingrond frezen? Dan is het praktisch om de nodige machines te huren – proper, piekfijn onderhouden en voor een fractie van de aankoopprijs”, vertelt Christophe.
“Mijn ouders en groutouders wilden alles maar kopen. Desnoods wachtten ze tot ze de middelen hadden”, gaat Christophe verder. “Nu zie je een meer functionele insteek: ik hoef mijn gereedschap niet per se te bezitten. Ik wil het vooral kunnen gebruiken.”
“Hou je aanbod in optimale conditie.”
_ Christophe Landrieux (Boels DIY Rental)
“Wie wil kopen, die zal kopen”, zegt Christophe erbij. “Maar consumenten vallen zeker voor de voordelen van huren. Ze hebben vaak niet genoeg opslagruimte, zijn prijsgevoelig en willen vlot werken met een toestel in goede staat.”
Onderhoud is cruciaal. “We leren werknemers onder meer om de toestellen te gebruiken en schoon te houden. Onze techniekers servicen het gereedschap op locatie, zodat het altijd prima functioneert. De machines zien dan ook wat af: “Don’t be gentle, it’s rental” (lacht). Serieus, we stemmen het assortiment af op de noden van de bouwmarkt. En houden het daarna in optimale conditie.”
Dressr: oog voor de volledige levenscyclus
Kwaliteitsvolle, goed onderhouden producten. Ze vormen een voorwaarde om circulaire modellen te doen slagen. Daarvan is ook Caroline Cecile Baeten overtuigd. Ze richtte Dressr op, een showroom en online platform voor modeverhuur. Of in drie woorden: Rent. Return. Repeat.
“Voor ik Dressr opende, onderzocht ik de impact van de mode-industrie. Ik stelde vast dat die veel van de SDG’s op een negatieve manier beïnvloedt”, zegt Caroline. “Kringloopwinkels en kledinginzamelpunten kunnen de overvloed uit de ultra-fast fashion niet meer slikken. Ga je dan na hoe je de productie kunt afremmen en minder afval kunt creëren? Dan kom je al snel uit bij een verhuurmodel.”
En dus bij Dressr. Caroline biedt vrouwenkleding aan van 65 merken uit het hogere middensegment: “Als impactondernemer is mijn kernvraag: hoe kunnen we het aantal draagbeurten maximaliseren? De kwaliteit van de kledingitems is daarom non-negotiable.”
“Geef je partners in de waardeketen feedback.”
_ Caroline Cecile Baeten (Dressr)
“Merk ik dat een bepaald item snel stukgaat? Dan deel ik die feedback met het merk in kwestie. Want als een stuk te delicaat is voor verhuur, is het dan wel goed genoeg om te verkopen? Het gebeurt zeker dat merken daarna hun productieproces bijstellen.”
Hoe verloopt de verhuur? “90 procent gebeurt via bpost. Maar de meeste nieuwe klanten komen eerst langs in onze showroom in Mortsel. Ze krijgen dan een persoonlijke styling, ontdekken merken en weten precies welke maten ze online moeten aanduiden. Op die manier vermijden we onnodig over-en-weer sturen.”
Kortom: als je circulaire modellen aanbiedt, wil je zoveel mogelijk vat op de volledige levenscyclus. “En wil je een item graag in je eigen kast? Dan heb je altijd de optie om het te kopen.”
A.S.Adventure: ecologie en economie? Eén en ondeelbaar!
Dressr bewijst dat ook een multibrandconcept zich leent tot een bloeiend circulair model. Hoe zit dat precies bij een keten zoals A.S.Adventure?
“Clothes worth wearing are worth repairing”, staat te lezen op een raam in het Care & Repair Center van A.S.Adventure, dat opende in de herfst van 2024. “We vinden het belangrijk om onderhoud, wasbeurten en herstellingen inhouse uit te voeren, in België”, zegt Claudia Verswyver. Zij is Sustainability Lead en werd dit voorjaar verkozen tot Sustainability Professional 2025, door VBO FEB en Time4Society.
Koop je iets bij A.S.Adventure, van ski’s tot stevige stappers? Dan zorgen ze er in het Care & Repair Center voor dat het ook in topvorm blijft. Daarnaast biedt A.S.Adventure in haar winkels tweedehands kledij aan. En verhuurt ze onder meer tenten en alles om te wandelen, water- en wintersporten. Zelfs upcycling staat op de agenda, met paskamergordijnen gemaakt van afgedankte tentzeilen.
“Maak van je medewerkers ambassadeurs.”
_ Claudia Verswyver (A.S.Adventure)
“‘Sustainable growth of retail’ is bij ons een gouden zin”, vertelt Claudia. “We brengen mensen naar buiten en voelen ons daarom mee verantwoordelijk voor de natuur. Tegelijk denken we niet alleen duurzaam om het nobele te doen.”
“Circulaire projecten moeten ook economisch levensvatbaar zijn. De prijs? Die blijft cruciaal voor de consument. Het is mijn rol om duurzaamheid te doen leven in de organisatie. Om gesprekken over nieuwe ideeën te initiëren en om daarvoor de juiste mensen samen te brengen.”
Zet A.S.Adventure een nieuwe circulaire dienst op de rails? Dan treden de winkelmedewerkers van A.S.Adventure op als ambassadeurs.
“Elke nieuwe dienst heeft zijn eigen draaiboek. Dat vraagt een inspanning van onze collega’s. Daarom is het essentieel om genoeg interne contactmomenten in te lassen. Zodat medewerkers onze klanten helder kunnen informeren en voorthelpen.”
Loading: mindshift bij retailer en consument
De geesten in de markt zijn duidelijk aan het rijpen. Retailers en consumenten haken langzaam maar zeker in op circulaire concepten. De ‘mindshift’ is volop bezig. Denk aan de omschakeling van bezit naar gebruik in het hoofd van de consument.
Toch is er nog een weg te gaan. “De grootste concurrent voor circulaire modellen? Dat blijft de mindset van de consument, die nog niet volledig is ingesteld op huren of tweedehands kopen”, volgens Claudia van A.S.Adventure.
Bij retailers leeft dan weer de vrees dat een verhuurmodel knaagt aan hun verkoopcijfers. Ga je de concurrentie aan met jezelf?
“Streef win-winsamenwerkingen na.”
_ Caroline Cecile Baeten (Dressr)
Christophe van Boels herkent die bezorgdheid. Toch merkt ook hij een kentering: “Bouwmarkten zien hoe langer hoe meer het nut in van een verhuurservice. Ze zijn nieuwsgierig naar hoe dat dan loopt. En vallen voor de crosssellingkansen die verhuur biedt. Want wie bijvoorbeeld een schuurmachine huurt, koopt ook schuurpapier. Heel wat doe-het-zelfzaken nemen verhuur dan ook op als deel van hun waardepropositie.”
Ook Caroline van Dressr stelt een win-winsituatie centraal wanneer ze met merken in gesprek gaat: “Je kleding beschikbaar maken voor verhuur? Daar zit marketing- en PR-waarde in. Merken maken impact met een minimale inspanning. Via Dressr bereiken ze overigens een publiek dat niet zomaar in hun boutiques zou binnenstappen.”
En zo zou het weleens kunnen dat meer keuzevrijheid net leidt tot sterkere commerciële relaties en loyalere klanten.
Circulair aan de slag? Bied eenvoud, meerwaarde en helderheid
Blijft de vraag: waarmee hou je het best rekening wanneer je een circulair model wilt invoeren?
Ten eerste logistiek. Hoe beheer je je voorraad? Hoe weet je op elk moment waar een item zich bevindt? Hoe monitor je de kwaliteit van dat item, zodat het lang in omloop blijft? Zoveel retailers, zoveel uitdagingen.
Houdini Circle riep de hulp in van een softwareconsultant. “Zo kunnen we nu verschillende consumptiemodellen combineren op één kassaticket. Huur je bijvoorbeeld iets met je abonnement en koop je tegelijk iets tweedehands? Dan vind je dat terug op dezelfde bon. Best complex, maar haalbaar. En makkelijk voor de klant.”
Eenvoud moet er zijn, met andere woorden.
Ook aanbod en prijszetting verdienen aandacht. Nelson: “Voor tweedehandsitems in uitstekende conditie starten we bijvoorbeeld op 80% van de nieuwprijs.” Daarnaast bereken je idealiter hoe vaak je een product moet verhuren om rendabel te zijn.
“Bouw een weloverwogen circulair aanbod.”
_ Claudia Verswyver (A.S.Adventure)
“Weeg goed af welke producten je voor verhuur wilt aanbieden”, geeft Claudia van A.S.Adventure mee als tip. “Verhuur producten die klanten daadwerkelijk willen huren. En ga na hoe je meerwaarde biedt met je aanbod.”
Tot slot: communicatie. “Communicatie is key om je circulaire model te doen slagen”, zegt Nelson. “Maak mensen nieuwsgierig naar je concept. En train je winkelpersoneel om alle opties helder mee te geven.”
Bij Boels neemt een team van technisch-commerciële shop advisors de bouwmarkten mee in het rental-verhaal. Christophe: “Regelmatig persoonlijk contact, handleidingen en gebruikersvideo’s, info op een white label-platform, … dat zijn zaken die ervoor zorgen dat medewerkers mee zijn. En dat ze de consument vlot begeleiden.”
Broed jij op een circulair retailmodel?
Geïnspireerd door de stappen van A.S.Adventure, Boels, Dressr en Houdini?
En denk je eraan om zelf een circulair retailmodel te starten?
Over dit artikel
De inhoudelijke basis voor dit stuk werd gelegd op 24 november 2024. Die dag vond de Sharing Summit van Wij Delen en Vlaanderen Circulair plaats. ‘Hoe kunnen retailers een huur- en deelaanbod uitwerken?’ was de titel van een van de break-outsessies.
Dit artikel omvat bijdragen van Nelson Coomans (Houdini) uit die sessie. Het werd aangevuld met inzichten van Caroline Cecile Baeten (Dressr), Christophe Landrieux (Boels) en Claudia Verswyver (A.S.Adventure). Lees het sfeerverslag van Sharing Summit 2024.
