Deelplatformen rijzen als paddenstoelen uit de grond. Zo krijg je toegang tot allerlei producten door eenvoudige ontgrendeling via een app en zorgen sensoren in machines voor optimale onderhoudscycli. De mogelijkheden voor het inzetten van technologie in verhuur- en deeldiensten lijken oneindig.
Slimme producten, zoals gedefinieerd door collega-onderzoeker Bieke Henkens (UGent, UHasselt, KU Leuven), worden gekarakteriseerd door de aanwezigheid van vier slimheidskenmerken: bewustzijn, connectiviteit, actualisatie en dynamiek (Henkens et al., 2021). In de transitie van bezit naar gebruik krijgt dienstverlening een steeds belangrijkere rol (Tukker, 2004). Daarnaast wordt technologie binnen de circulaire economie beschouwd als een belangrijke stimulans (Vijverman et al., 2019). We stellen inderdaad vast dat technologie regelmatig ingezet wordt als onderdeel van de dienstverlening van huur- en deelinitiatieven, alsook dat de vier slimheidskenmerken steeds meer en in meerdere mate opduiken in de producten. Ook bij analyse van het deelnemersveld van de Green Deal: Huren en Delen vinden we toepassingen terug van de vier slimheidskenmerken van slimme producten. Drie hoofddoelen primeren: connecteren, activeren en monitoren.
Slimme verhuur- en deelinitiatieven die connecteren
De deeleconomie wordt gekenmerkt door platformen die vraag en aanbod met elkaar verbinden. Denk aan platformbedrijven zoals Cocom, Dégage, Goboony en Peerby. Connectiviteit, het slimheidskenmerk dat verschillende actoren met elkaar linkt, staat hier centraal. De platformen brengen particulieren, professionelen, bedrijven en overheden op een eenvoudige manier met elkaar in contact. Ze hebben als rol om de uitwisseling van goederen en diensten tussen de platformgebruikers te faciliteren. Naargelang de functionaliteiten van het platform, kunnen er naast matchmaking, ook prijsonderhandelingen, reservaties en betalingen op plaatsvinden.
Slimme verhuur- en deelinitiatieven die activeren
Binnen de huur- en deeleconomie merken we op dat een product regelmatig gecombineerd wordt met een platform om ontgrendeling en activatie vanop afstand mogelijk te maken. Voorbeelden hiervan zijn reeds wijdverspreid in de deelmobiliteit door organisaties zoals Batt Mobility, Cambio, Kenis Share, Partago en Stapp In. Het slim vergrendelingssysteem wordt gekarakteriseerd door connectiviteit en actualisatie, i.e. het nemen van autonome acties en beslissingen. Tussenkomst van de eigenaar van het product is dus niet nodig, aangezien er via het platform automatisch een link tot stand kan komen tussen het product en het account van de gebruiker. Op het moment van ontgrendeling, starten in de app vervolgens verschillende processen op, zoals het meten van de verstreken tijd, afgelegde afstand, locatiewijzigingen en prijsberekening.
Slimme verhuur- en deelinitiatieven die monitoren
Ten slotte wordt slimheid ook toegepast voor het monitoren van de producten die verhuurd worden. Green Deal deelnemers die hier reeds mee op inzetten zijn Eurorent, Toolsquare en Undo Services. Door technologie toe te voegen aan het product, bijvoorbeeld in de vorm van sensoren of chips, wordt er vanop afstand allerlei gebruiksdata verzameld. Op deze manier kan men defecten voorspellen, onderhoudscycli inplannen en producten verbeteren. Slimheidskenmerken zoals bewustzijn, i.e. informatie capteren via sensoren, en dynamiek, i.e. leren en verbeteren doorheen de tijd, vervullen hierbij een belangrijke rol. De verzamelde gegevens kunnen waardevolle inzichten opleveren voor zowel de producent als de gebruiker.
Kortom, innoveren met technologie zorgt voor steeds slimmere producten en slimmere dienstverlening. Deze trend stellen we ook vast onder de Green Deal deelnemers en de bredere verhuur- en deelmarkt. Er duiken steeds meer slimheidskenmerken op bij te huren producten en de organisatie van deeldiensten. Samen op weg naar een slimmere en duurzamere toekomst!
Referenties
- Henkens, B., Verleye, K., & Larivière, B. (2021). The smarter, the better?! Customer well-being, engagement, and perceptions in smart service systems.
- International Journal Of Research In Marketing, 38(2), 425–447.
- Vijverman, N., Henkens, B., & Verleye, K. (2019). Engagement and Technology as Key Enablers for a Circular Economy.
- In L. D. Hollebeek & D. E. Sprott (Eds.), Handbook of Research on Customer Engagement (pp. 97-113). Edward Elgar Publishing Ltd.
- Tukker, A. (2004). Eight types of product–service system: eight ways to sustainability? Experiences from SusProNet. Business strategy and the environment, 13(4), 246-260.
